Goede olijfolie uit de supermarkt?

Goede olijfolie uit de supermarkt. Bestaat dat?
shutterstock_1469951144

Het aanbod van olijfolie in de supermarkt is vaak overweldigend. Zeker in de grote supermarkten staat het schap van boven tot onder vol met verschillende flessen van diverse merken. De meeste met Italiaans en Spaans klinkende termen op het etiket die we allemaal wel een keer gehoord hebben; Aceite de oliva, olio de oliva di extra vergine, Vierge, extra vierge, etc. En dan heb je nog allerlei nietszeggende termen zoals traditionele olijfolie, blend olijfolie, eerste persing olijfolie, classico, classico orginal, gentle, mild, robusto, cucina delicata, etc. En daar sta je dan; welke was ook alweer voor in de salade en welke voor bakken en braden? Kijk hier voor onze blog over bakken en braden.

Maakt het überhaupt wat uit? Olie is toch olie? Dan maar olijfolie in de bonus of aanbieding. Of toch maar die mooie fles? Die staat vast mooi op het aanrecht en het oog wil ook wat. Aahhh, welke zal ik kiezen?

Het korte antwoord

Gelukkig heeft The Olive Label.shop de oplossing: geen van alle! Waarom niet? Omdat olijfolie uit de supermarkt van matige tot slechte kwaliteit is. Er wordt zelfs gezegd dat goede olijfolie uit de supermarkt niet bestaat. Olijfolie van matige tot slechte kwaliteit is niet alleen zonde van je geld. Het is ook zonde van je gezondheid! Gewoon niet doen dus. Wil je weten hoe dat zit? Lees dan verder. Heb je geen zin om te lezen, weet dan dat wij bij TheOliveLabel.shop alleen de allerbeste, premium kwaliteit extra vierge olijfolie direct bij de boeren inkopen. Welke je ook kiest, kwalitatief is het de beste die je kunt kopen.

Maar er is nog veel te vertellen en veel te leren! Wees welkom in de wondere wereld van olijfolie!

Goede olijfolie uit de supermarkt bestaat niet?

Klopt. Op de enkele uitzondering na die de regel bevestigd, is de kans heel groot dat de olijfolie die je bij de supermarkt hebt gekocht niet lekker is. Of gewoon vies, zoals de geraffineerde olie in doorzichtige plastic flessen. Het kan ook sjoemelolie zijn. Sjoemelolie? Daar kom ik later op terug. 

Ik hoor je denken, ja, dat komt The Olive Label.shop mooi uit! Dat zou ik ook zeggen als ik olijfolie zou verkopen. Dat klopt! Maar dat is niet de enige reden dat wij dit zeggen en het is niet iets dat wij hebben verzonnen. Al jaren verschijnen er berichten in het nieuws dat de kwaliteit van olijfolie in de supermarkt gewoon slecht is. Zoek het maar op internet op en lees de berichten over matige tot slechte olijfolie. Het Algemeen Dagblad test bijvoorbeeld regelmatig olijfolie uit de supermarkt. Zo ook in juni 2020. Een blinde proeverij met 8 verschillende (huis)merken en het resultaat is dat het allemaal niet best is. Op een matige na is de rest onfris, vettig, vlak, ranzige oxidatiesporen, ongebalanceerd, etc. Er was er zelfs eentje bij die alleen geschikt lijkt om een krakende deur te smeren. Klik hier voor het bericht in het AD.

En in april 2022 was er een bericht dat een onderzoek van de Amerikaanse UC Davis Olive Center naar voren kwam dat tenminste 70% van de olijfolie in de supermarkten aangelengd is met goedkope olie zoals zonnebloemolie en soyaolie. En in hetzelfde bericht worden 14 merken genoemd die je beter links kunt laten liggen omdat daarvan bekend is dat ze sjoemelen met hun olijfolie. Een paar merken die daar tussenstaan: Bertollie en Carapelli. Lees hier dat bericht.

Waarom is er geen goede olijfolie in de supermarkt?

De reden is eigenlijk heel simpel. Het zit nou eenmaal in het DNA van de supermarkten om veel te verkopen voor de laagste prijs. De belangrijkste oorzaak waarom goede olijfolie uit de supermarkt niet bestaat is het verdienmodel van de supermarkt en marktwerking. Het verdienmodel van de supermarkten is een hoge omzet per vierkante meter en die staat altijd onder druk door concurrerende supermarkten om de hoek en tegenwoordig ook nieuwe online formats. Het resultaat van deze marktwerking is scherpe prijzen en magere marges. Op zich is daar niets mis mee. We leven in een markteconomie en het houdt de prijs van onze dagelijkse boodschappen in balans met de markt. Wij als consumenten profiteren ervan. Maar deze focus van supermarkten op kwantiteit geeft voor een aantal producten, waaronder extra vierge olijfolie, te weinig ruimte voor kwaliteit.

De prijs van extra virgin olijfolie

Supermarkten moeten dus scherp inkopen en alles voor scherpe prijzen zo snel mogelijk verkopen. Massa is kassa! En daar zijn ze heel goed in! Supermarkten bieden een halve liter extra vierge olijfolie aan voor vaak niet meer dan €6! Je kunt je afvragen of dat goede olijfolie is. De productiekosten van een halve liter echte mediterrane extra vierge olijfolie, die met liefde en met respect voor de natuur is geproduceerd, bedragen tenminste €6 tot €10 in het land van herkomst. Dezelfde halve liter extra vierge olijfolie moet in Nederland in de winkel tenminste €11 tot €20 opbrengen, anders wordt erop verloren en het is meestal de boer die dan het meeste verliest. Je kan je dus afvragen wat voor olijfolie je krijgt als je een halve liter bij de supermarkt koopt voor €6. Daar gaat de btw af, de prijs van de fles, de dop en het etiket, de winst voor de boer, de marge voor de groothandel, de marge voor de supermarkt, het vervoer, de marketing, etc. Dan hou je heel weinig over voor de olie zelf.

Waar komt goedkope olijfolie vandaan?

In 2022 waren er in Nederland alleen al tenminste 6.390 supermarkten. Wereldwijd gaat het dus om honderdduizenden supermarkten en die hebben allemaal schappen vol met scherp geprijsde olijfolie. Al die supermarkten willen allemaal inkopen voor een zo laag mogelijk inkoopprijs. Bij de supermarkt gaat het om lage prijzen, volume en schaalvoordelen. En waar vraag is, is aanbod. Er is dus een hele, hele grote markt voor goedkope olijfolie.

De grootschaligheid van supermarkten heeft een wereldwijd effect. Het ‘veel voor weinig’ en de race naar bodemprijzen, heeft een negatieve impact op kwaliteit maar ook op arbeidsomstandigheden en bijvoorbeeld duurzaamheid. De werkelijke prijs ligt hoger dan wat je in de supermarkt betaald. Goedkope productie heeft in de landbouw een rechtevenredig effect op hoe wordt omgegaan met natuur en milieu.

Omdat er veel vraag is, zijn natuurlijk ook boeven actief. In het geval van extra vierge olijfolie gaat het om internationaal georganiseerde boeven. Zie beneden hoe dat zit.

Goede extra vierge olijfolie hoeft niet per se erg duur te zijn, maar scherp geprijsde olijfolie is vrijwel zeker van slechte kwaliteit, is slecht voor mens, natuur en milieu en kan dus ook illegaal zijn! Maar eerst iets over goedkope, legale olijfolie.

Legaal

De productie van matige kwaliteit olijfolie is niet zo moeilijk. Je kiest een olijfsoort die bij het persen relatief veel olie oplevert en je plant daar heel veel bomen van. Dan oogst je de olijven zo laat mogelijk omdat de olijven dan relatief meer olie opleveren. Vervolgens mix je verschillende persingen van verschillende kwaliteit en zorg je ervoor dat de kwaliteit net aan de Europese eisen voldoet. Deze olijfgaarden staan meestal in landen waar de prijzen voor olijfolie wat lager liggen. Bijvoorbeeld Noord-Afrika en het Midden-Oosten, maar ook in Spanje en Griekenland.

Begrijp ons niet verkeerd, in deze landen wordt ook uitstekende extra vierge olijfolie geproduceerd! Maar er zijn ook olijfgaarden waar bulkolie wordt geproduceerd. Veel voor weinig. Om het label “extra virgin” te mogen dragen moet de zuurtegraad volgens de Europese regelgeving onder 0,8% blijven. Feitelijk wil dat zeggen dat de hoeveelheid geoxideerde, verzuurde olie in de olijfolie minder dan 0,8% mag zijn dus hoe lager, hoe beter. De olijfolie die wij verkopen komt vaak niet boven 0,2 á 0,3%. Mocht uit de analyse van de bulkolie blijken dat de zuurtegraad wat tegenvalt, dan mengen ze de bulkolie met een beetje goede olijfolie en voilà, het percentage gaat naar beneden en je hebt een scherp geprijsde olijfolie die nog net het predicaat extra virgin mag dragen.

Dit werd met name gedaan door de grote merken olijfolie zoals Bertolli, Carbonell en Carapelli. Allemaal merken die we kennen uit de supermarkt en allemaal merken van hetzelfde moederbedrijf; Deoleo. Dit Spaanse bedrijf verkoopt in 100 landen olijfolie onder vele verschillende merknamen. Maar het is allemaal dezelfde olie van matige tot slechte kwaliteit! Dat is natuurlijk gesjoemel, maar het kan nog erger!

Sjoemelolie

Vervalste, illegale extra vierge olijfolie is al sinds de tijd van de Romeinen een van de meest lucratieve vormen van fraude in de voedingswereld. Extra vierge olijfolie is namelijk makkelijk na te maken, moeilijk te detecteren en de gemiddelde, consument is makkelijk voor de gek te houden. De meeste mensen weten toch niet hoe extra vierge olijfolie hoort te smaken.
Leuk om te lezen dat Wilma van Grinsven de term sjoemelolie nu ook gebruikt. 

Hoe dan?

Waar komt die illegale olie vandaan en hoe komt dat in de supermarkt? Er zijn heel erg veel manieren en eentje daarvan gaat ongeveer zo. Goedkope, maar wel extra vierge olijfolie (dus met een zuurtegraad van nog net minder dan 0,8%), uit landen waar de olie goedkoop is, wordt naar Italië verscheept. Waar de olijfolie duur is. Ondertussen wordt er ook zonnebloemolie, sojaolie of een andere goedkope olie naar Italië verscheept of gesmokkeld. Vervolgens mengen boefjes de twee oliën in Italië.

Als de zuurtegraad, geur of smaak echt nog te slecht is wordt dat met chemisch kunst- en vliegwerk aangepast. Voor een betere smaak en geur meng je er bijvoorbeeld wat bèta-carotine en chlorofyl bij. Of misschien een beetje cis-3-hexenol? Dat is een veel gebruikte synthetische stof die gebruikt wordt om de geur van vers gras en de smaak van appeltjes en tomaten na te bootsen. Deze in elkaar geknutselde nep ‘extra vierge’ olijfolie wordt in Italië in een mooie fles gebotteld, met een prachtig etiket vol met Italiaans klinkende termen en natuurlijk “olio de oliva di extra vergine”, en zoiets als, “verpakt in Italië” of “geïmporteerd uit Italië”, en het lijkt net of het dure Italiaanse olijfolie is.

Deze sjoemelolie wordt bij de normale groothandels aangeboden en de supermarkt, die van niets weet, koopt deze olie in als scherp geprijsde extra vierge olijfolie. De consument die met haast door de supermarkt loopt laat zich makkelijk verleiden. Het is immers een bekende supermarkt dus je bent niet op je hoede. De fles ziet er ook prima uit en de merknaam en de buitenlands klinkende termen op het etiket klinken bekend. De prijs is ook goed dus hup, die gaat mee naar huis. Olie is olie. Een leuke visuele presentatie van dit verhaal stond in de New York Times en kun je hier vinden.

Ook in 2024  is er vollop fraude met neppe olijfolie. Zo arresteert en vervolgt de Italiaanse politie in januari een bende oplichters in Rome die een onbekende zaadolie op kleur hadden gemaakt door middel van bladgroen en op smaak gebracht met bètacaroteen. De flessen sjoemelolie werden verkocht met op het etiket “extra vierge olijfolie made in Italy”. Klik hier voor het nieuwsbericht.

Internationaal probleem

Illegale olijfolie is een groot en internationaal probleem. Er zijn internationaal opererende bendes en in Italië is er een speciale internationale politie-eenheid die zich alleen maar bezighoudt met het opsporen van olijfoliefraude. Regelmatig is het nieuws dat er weer een bende wordt oprolt die miljoenen verdient met gemengde zonnebloemolie die gewoon in de grote supermarkten wordt verkocht als extra virgin olijfolie uit Italië. En het zijn niet alleen bendes. Volgens de Italiaanse La Stampa had de Italiaanse politie eind 2015 tenminste 7 grote bedrijven in onderzoek, waaronder de merken Bertolli, Carbonell en Carapelli. Ja, je leest het goed, dat zijn die merken die gewoon bij elke supermarkt te koop zijn. Deze merken behoren overigens allemaal tot hetzelfde Spaanse moederbedrijf Deoleo, die aan meer dan 100 landen olijfolie verkoopt. Een onderzoek van de RAI televisie toonde aan dat Carapelli, die 100% Italiaans had moeten zijn, maar in feite was gemaakt met voornamelijk goedkope Griekse, Turkse en Tunesische olie gemengd met een beetje Italiaanse olijfolie. In Italië houden ze niet van dit soort bedrog en Deoleo heeft verschillende rechtszaken verloren omdat ze goedkope olijfolie uit niet EU-landen bottelde in Italië en op de fles deden voorkomen alsof het om Italiaanse olijfolie ging.

Er zijn zelfs boeken over geschreven zoals “Extra Virginity: The sublime and scandalous world of olive oil”, van Tom Mueller. Daarin toont Tom aan dat 70% van de olijfolie die te koop wordt aangeboden sjoemelolie is. Ook jarenlang onderzoek van de oprichter van het toonaangevende Italiaanse wijn- en olijfoliemagazine Merum, Andreas März, heeft aangetoond dat destijds (2011) zelfs 95% van de olijfolie die wordt verkocht, niet het predicaat Extra Vierge zou mogen dragen. Hij stuurde 31 verschillende flessen olijfolie uit verschillende Duitse supermarkten naar een professioneel proef- en testpanel in Italië. Die oordeelde dat slechts 1 van de 31 flessen ook echt een extra vierge olijfolie was. Negen flessen waren van mindere kwaliteit en de rest was volgens hen alleen geschikt als lampenolie.

Zwendel in olijfolie is niets nieuws. In Elba, Syrië, zijn 2500 jaar oude kleitabletten gevonden die een anti fraude-eenheid omschrijft die verantwoordelijk was voor de puurheid van olijfolie. En het was nodig! De Romeinse arts en filosoof Claudius Galenus (129 – 199 na christus) klaagde al over gewetenloze handelaren die mooie olijfolie verdunde met vloeibare reuzel.

Kun je überhaupt goede olijfolie kopen in de supermarkt?

Ook al gaan we voor het gemak ervan uit dat de grote merken hun leven en hun olijfolie inmiddels hebben verbeterd, en dat sjoemelolie inmiddels niet meer in de supermarkt te koop is, toch weet je bijna zeker dat de olijfolie in de supermarkt van matige tot slechte kwaliteit zal zijn. Is dat erg? Het is namelijk wel makkelijk. 

Je doet je dagelijkse boodschappen en hop, snel ook een flesje olie in je mandje. Het is misschien niet de beste olijfolie maar alles is duurder en hoe snobistisch is het om alleen premium extra vierge olijfolie te willen kopen? Is het net zoiets als met bijvoorbeeld brood? Iedereen weet dat het scherp geprijsde voorgebakken brood bij de supermarkt over het algemeen van matige kwaliteit is en vol met additieven zitten die niet in brood thuis horen. Iedereen weet ook dat je voor echt lekker brood bij de bakker moet zijn. Toch kopen heel erg veel mensen hun dagelijkse brood bij de supermarkt.

Misschien is matige kwaliteit brood prima te doen. Matige kwaliteit olijfolie niet. Dat heeft niets met snobisme te maken. Slechte olijfolie is ongezond en niet lekker in je salade, niet lekker over je aardappeltjes en ook niet geschikt om te bakken en braden. Slechte kwaliteit olijfolie oxideert te snel en dat is heel erg ongezond. En de geraffineerde olijfolie die wel geschikt zou zijn voor hogere temperaturen, is in de fles al een oxidant voor je lijf. Dat is dus net zo slecht voor je als als roken en luchtvervuiling.

Ook al staat op de fles dat het geschikt is voor bakken en braden, dat is het niet! Daar komt nog bij dat het vaak niet te vertrouwen sjoemelolie is. Voor extra vierge olijfolie is nog Europese regelgeving en redelijk strenge controle. Die regelgeving en controle is er bijna niet voor al die olie die niet extra vierge is, zoals geraffineerde olie. Alles over geraffineerde ‘olijf’olie kun je hier in onze blog lezen.  Alles over bakken en braden in olijfolie kun je lezen in onze blog.

Proef zelf maar!

De beste test is om het zelf te proberen. Heb jij olijfolie uit de supermarkt in de keuken staan? Pak een eetlepel en giet er wat olijfolie op. Warm het even op in je handpalm. Ruik aan de olie. Als het fris en vers ruikt, zoals het hoort, kun je de olie proeven. Als de olie een beetje vlak ruikt maar niet vies kun je voorzichtig een klein beetje proeven. Ruikt het muffig, misschien naar oude noten of gewoon ranzig? Proef hem dan maar niet en gooi hem weg. Het is vieze olie en die kun je beter niet eten.

Ruikt de olie nog enigszins oké, proef ‘m dan. Grote kans dat het alsnog vettig, vlak, licht ranzig of gewoon vies smaakt. Lieve mensen, zo hoort olijfolie niet te smaken! Olijfolie is dan wel een vet, maar het hoort niet vettig te smaken. Olijfolie dient fris, fruitig en vers te ruiken en heeft een breder smaakpalet dan wijn! De geur van groen gras en smaken die hinten hebben van appeltjes, tomaten, verse bladeren, artisjokken, etc. Er zijn 1500 verschillende soorten olijven uit verschillende landen en elke goede extra vierge olijfolie heeft zijn eigen specifieke geur en smaak. Maar wij Nederlanders zijn de smaak uit de supermarkt gewend; vlak, licht ranzig en wat vettig. Niet lekker! Daarom kijken de meeste mensen een beetje vies als je voorstelt om olijfolie eens puur te proeven, dus zonder brood. Iedereen verwacht al dat dat vies zal zijn maar het hoort lekker te zijn! Je verwacht toch ook niet dat olijven vies, vlak, vettig en ranzig smaken? Waarom verwacht je dat dan wel van olijfolie?

Kortom

Eigenlijk is er helemaal geen reden om olijfolie in de supermarkt te kopen. Ook al is de kans op sjoemelolie tegenwoordig echt minder, de kans op matige kwaliteit is nog steeds bijna 100%. Je wilt toch geen ranzige, vettige, vlakke of gewoon smerige olijfolie?

Keuringsdienst van Waarde. Kijktip!

De Keuringsdienst van Waarde wilde ook wel eens weten hoe het zit met al die verschillende soorten olijfolie in de supermarkt. Olijven, een pers en hop, je hebt olijfolie. Simpel toch? Waarom is er dan zoveel keuze dat je door de olijfbomen het bos niet meer ziet. Classico, milde olijfolie, light (?), koud, warm, traditionele, etc. De Keuringsdienst van Waarde kijkt en vraagt rond in de wereld van olijfolie en doet de wenkbrauwen fronsen over het bizarre aanbod van verschillende soorten olijfolie en het verhaal dat je niet zou mogen bakken en braden in extra vierge olijfolie. Dat is voor The Olive Label natuurlijk geweldig, dan hoor je het ook eens van een ander! 

Dat er dan een producent van olijfolie vol trots voor de camera staat te vertellen dat hij zelfs van verrotte olijven nog een soort van olijfolie kan maken, is werkelijk ongelofelijk. Het geeft wel aan dat de producenten voor de massa geen enkel probleem hebben om rommel te verkopen. Dat is een van de redenen waarom The Olive Label.shop nooit bij de groothandel olijfolie inkoopt. Het risico op sjoemelolie of olijfolie die gewoon slecht is voor je gezondheid, is te groot. Wij kopen altijd direct bij de boer!

Waar koop je die premium extra virgin olijfolie?

Duh, bij The Olive Label.shop natuurlijk. Zo’n mooi, heerlijk en gezond product dat recht uit de natuur en direct van de boer komt, moet voor iedereen beschikbaar zijn. Omdat goede olijfolie niet zomaar bij de supermarkt te koop is, zijn wij The Olive Label.shop begonnen.

The Olive Label.shop koopt speciaal voor jou de allerbeste premium olijfolie in, zonder tussenpersonen, direct bij de boer. Daar zit geen grote onderneming tussen die bulkolie of sjoemelolie probeert te verkopen. Wij kennen de boeren persoonlijk en bij de meeste zijn wij op bezoek geweest. Ze zijn trots op hun producten en we kunnen vaak niet wachten om hun producten te proeven als ze binnenkomen. Zo weet jij zeker dat jij de meest verse, allerbeste en meest gezonde olijfolie te pakken hebt die te krijgen is.

Top Tip!

Een laag geprijsde olijfolie is bijna 100% zeker een matige tot slechte olijfolie. Een hogere prijs garandeert niet dat je de beste olijfolie te pakken hebt, maar je vergroot je kansen wel aanzienlijk! Kortom, laat goedkope olie staan. Verwen en verras jezelf en anderen met een echt goede olijfolie. 

Tot slot

Extra vierge olijfolie van superieure kwaliteit is een bijna een wonder. Het is puur natuur en super gezond. Het bevat onverzadigde vetten en antioxidanten zoals polyfenolen en vitamine E, werkt ontstekingsremmend, is een anti-verouderingsmiddel en beschermd tegen hart-en vaatziekten. Het zou goed voor ons zijn om het dagelijks te gebruiken. Zeker en juist in Nederland! Niet voor niets staat het mediterrane dieet, met het dagelijks gebruik van goede olijfolie, algemeen bekend als misschien wel het meest gezonde dieet ter wereld!

Er zijn veel mensen die elke dag tenminste een paar eetlepels olijfolie nemen. Vaak puur en op een nuchtere maag. Zij kiezen daarvoor omdat al vrij lang bekend is en wetenschappelijk aangetoond, dat extra vierge olijfolie bijdraagt aan een goede gezondheid.

Probeer dat maar niet met olijfolie uit de supermarkt! Kies dan liever voor onze Griekse extra vierge olijfolien met gezondheidsclaim; de Olithea en de Cultura. Beide hebben een door de EU-gecertificeerde gezondheidsclaim omdat deze olie een veel hoger gehalte aan polyfenolen heeft dan gemiddelde extra vierge olijfolie. Polyfenolen zijn antioxidanten die die onder meer ontsekingen tegengaan.

Olijven en olijfolie wordt al meer dan 6000 jaar gegeten. De Boeddha gebruikte waarschijnlijk olijfolie, in de bijbel is olijfolie de uitbeelding van een eeuwig, nieuw en onvergankelijk leven en Allah adviseert olijfolie te eten en jezelf ermee in te smeren omdat het komt van de gezegende olijfboom. En ach, als het goed genoeg is voor hen…
 
Olijfolie is voor iedereen. Het bundelt de kracht van de zon met het beste dat de aarde te bieden heeft. 

Geniet! Health is Wealth! O’Lives Great!

Referenties

Wil je echt helemaal alles over olijfolie en fraude weten, mevrouw Ying Yan van de universiteit Wageningen heeft in 2020 een heel mooie thesis van 176 pagina’s geschreven die je hier kunt vinden.

Alles over olijfolie en de gezondheid in dit boek: Polyfenolen in olijfolie, onschatbaar voor uw gezondheid.

Wil je alles weten over de internationale inkoopprijzen van olijfolie dan kun je hier kijken. Zie deze link

In samenwerking met The Olive Label heeft Dirk Cornelis, de blogger van “Go Human Nature, De waarheid achter gezondheid”, ook een stuk geschreven over Hoe Weet Je Dat Olijfolie Echt Is? Deze blog kun je hier lezen.

Facebook
De waardering van theolivelabel.shop bij WebwinkelKeur Reviews is 9.9/10 gebaseerd op 242 reviews.